(27.6.2013 ရက္စြဲျဖင့္ Venus ဂ်ာနယ္ပါ စစ္ၿငိမ္းေအး၏ ေဆာင္းပါး)
ဇူလုိင္လ (၁) ရက္ေန႔မွာထြက္ရွိတဲ့ TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ မ်က္ႏွာဖုံးမွာ ေဆာင္းပါးရွင္ ဟန္နာဘိခ်္ ရဲ႕ The Face OF Buddhist Terror ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးကုိ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ကမၻာေပၚက ေဒသအသီးသီးကုိ လုိက္ျပီး ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္ေ၀တ့ဲ TIME မဂၢဇင္းဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ထုတ္ေ၀တဲ့ ဗားရွင္းကလြဲျပီး က်န္တဲ့ဥေရာပ၊ အေရွ႕အလည္ပုိင္း၊ အာဖရိကနဲ႔၊ အာရွမွထုတ္ေ၀မယ့္ မဂၢဇင္းေတြအားလုံးရဲ႕ မ်က္ႏွာဖုံးမွာ မႏၱေလးၿမဳိ႕ မစုိးရိမ္တုိက္သစ္က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ အယူအဆမ်ားကုိ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ အရွင္ဝီရသူရဲ႕ ဓာတ္ပုံနဲ႔ အတူ ဒီေဆာင္းပါးကုိ ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါးေခါင္းစဥ္ကုိ တုိက္ရုိက္ဘာသာျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း "ဗုဒၶဘာသာ အၾကမ္းဖတ္မႈ၏ မ်က္ႏွာစာ" လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။
လူအမ်ားကုိးကြယ္ရာ ဘာသာတရားတစ္ခုကုိ အၾကမ္းဖတ္တယ္လုိ႔ လြယ္လြယ္ကူကူ စြပ္စြဲဖုိ႔ဆုိတာေတာ့ အာရပ္ ကမၻာ့အေျခစုိက္ သတင္း႒ာနေတြက မၾကာခဏလုပ္ေလ့ရွိၾကေပမယ့္ TIME မဂၢဇင္းလုိ ကမၻာေက်ာ္ဂုဏ္သိကၡာရွိ မဂၢဇင္းၾကီးတစ္ေစာင္အတြက္ မအပ္စပ္လွပါဘူး။
လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္တဲ့ ဘာသာတရားတစ္ခုကုိ အၾကမ္းဖတ္မႈလုိ႔ စြပ္စြဲဖုိ႔ဆုိတာ တိက်ေသခ်ာတဲ့ ကိန္းဂဏန္းတစ္ခု ေျပာျပႏုိင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။
ေဆာင္းပါးရဲ႕အဖြင့္ Anecdote လုိ႔ေခၚတဲ့ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အေကာင္းဆုံး ပုံတုိပတ္စအဖြင့္မွာေတာ့ မႏၱေလးၿမဳိ႕က မစုိးရိမ္တုိက္သစ္ဆရာေတာ္ အရွင္ဝီရသူရဲ႕ တရားပြဲတစ္ခုနဲ႔စထားပါတယ္။
အဲဒီအဖြင့္မွာ တရားပြဲျမင္ကြင္းက ေအးခ်မ္းမႈရွိေပမယ့္ တရားေဟာသံက အမုန္းတရားမ်ားနဲ႔ ျပည့္နက္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒါကုိၾကည့္ရင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ဟန္နာဘိခ်္ ဟာ လက္ရွိေရးသားေနတဲ့ ေဆာင္းပါးအေၾကာင္းအရာတစ္ခုကုိသာ အာရုံထားျပီး လုိအပ္တဲ့ သုေတသန၊ အထူးသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ အၾကမ္းဖတ္မႈလုိ႔ စြပ္စြဲမယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အေၾကာင္း တရားပြဲေတြအေၾကာင္းကုိ သုေတသန လုပ္ထားျခင္းမရွိဘူးလုိ႔ ခန္႔မွန္းမိပါတယ္။
ဦးဝီရသူ အပါအ၀င္ သံဃာအခ်ဳိ႕က ဗုဒၶတရားေတာ္မွာ ျပင္ပကိစၥေတြကုိ အနည္းအက်ဥ္း ထည့္သြင္းေဟာေျပာေလ့ရွိေပမယ့္ ေဆာင္းပါးမွာ ေဖာ္ျပခဲ့သလုိ အမုန္းတရားမ်ားနဲ႔ ျပည့္နက္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ေတာ့ ဘယ္လုိမွ မမ်ားႏုိင္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ေတြရဲ႕ တရားပြဲေတြအေၾကာင္းကုိ ေဆာင္းပါးရွင္ အေနန႔ဲ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာမထားဘူးဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ျပႆနာတစ္ခုကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းစာေတြ လာျပီဆုိရင္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ FiXer ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာသတင္းဌာနေတြ Fixer ေခၚ Coordinator ေတြဟာ အင္တာဗ်ဴးေတြ ခ်ိန္းဆုိေပးဖုိ႔နဲ႔ ဘာသာျပန္ေပးဖုိ႔အတြက္ FiXer ေခၚ Coordinator ေတြ ငွားရမ္းရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Stringer လုိ႔ေခၚတဲ့ ေဒသတြင္း သတင္းအခ်က္အလက္ေပးပုိ႔သူေတြ ထားရွိပါတယ္။
အဲဒီသူေတြက သတင္းေရးသားသူ၊ ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕ ေမးျမန္းမႈေလာက္ကုိပဲ ဘာသာျပန္ေပး ေျဖဆုိေပးျပီး ေနာက္ပုိင္လုိအပ္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြ ရွင္းမျပဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ ေရးသားခ်က္ေတြဟာ ပကတိ အေျခအေနမွန္နဲ႔ လြဲေနတတ္ပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးအတြက္ အခ်က္အလက္ပံ့ပုိးသူ ဒါမွမဟုတ္ Fexer လုပ္တဲ့သူက ဦးဝီရသူရဲ႕ တရားပြဲၾကီးတစ္ခုလုံးအေၾကာင္းကုိ ေျပာမျပပဲ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး စကားလုံးေတြကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ျပီး ဘာသာျပန္ေပးလုိက္လုိ႔ "တရားေဟာသံက အမုန္းတရားမ်ားနဲ႔ ျပည့္နက္ေနတယ္" ဆုိတဲ့ ေရးသားမႈမ်ဳိးကုိ ေတြ႕ရတာပါ။
ဒါေပမယ့္ ဒီတရားပြဲကုိ ေဆာင္းပါးရွင္ ဟန္နာဘိခ်္ ကုိယ္တုိင္ မ်က္စိနဲ႔ တပ္အပ္ ေတြ႕ခဲ့တာလား တစ္ျခားတစ္ေယာက္ေယာက္က သတင္းေပးပုိ႔ခဲ့တာလား ဒါမွမဟုတ္ ဦးဝီရသူနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ အျခားတစ္ဖက္က လူတစ္ေယာက္ေယာက္ရဲ႕ ေပးပုိ႔ခ်က္ကုိ အေျခခံခဲ့တာလားဆုိတာ မသိႏုိင္ပါဘူး။ Anecdote ကုိ ေဖာ္ျပေပမယ့္ ဘယ္အခ်ိန္ကလည္းဆုိတာလည္း မသိရပါဘူး။ တကယ္လုိ႔သာ ေဒသတြင္း Stringer ဒါမွမဟုတ္ Fixer က ျပည့္ျပည့္စုံစုံ အခ်က္အလက္ေပးခဲ့တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းမီဒီယာတစ္ခ်ဳိ႕စြပ္စြဲသလုိ ေဆာင္းပါးရွင္ႏွင့္ TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းလုိ႔သာ ယူဆရပါလိမ့္မယ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ "ျမန္မာျပည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ေသြးၾကြေနျပီး မြတ္ဆလင္ဘာသာ၀င္ကုိ ေသြးစြန္းေနတယ္" ဆုိတဲ့ ေဖာ္ျပမႈဟာလည္း ျမန္မာျပည္က ဘာသာေရး အဓိဂရုဏ္းေတြေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့တာဟာ ရခုိင္၊ မိတၳီလာ၊ ဥကၠံနဲ႔ လာရႈိး ဗုဒၶဘာသာေရာ မူစလင္အားလုံးေပါင္း လူ ႏွစ္ရာ၀န္းက်င္သာရွိပါတယ္။ ဒီပမာဏဟာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕တုိ႔ တရုတ္တုိ႔မွာ စက္ရုံတစ္ရုံၿပဳိက်လုိ႔ ေသတဲ့ပမာဏေတာင္ မရွိပါဘူး။
အာဖရိကတုိ႔ ဥေရာပတုိ႔မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တ့ဲ တစ္ျခားေသာ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္မယ္ဆုိရင္ ေျပာပေလာက္တဲ့ ပမာဏမဟုတ္ပါဘူး အရင္ေရးသားထားတဲ့ မီဒီယာေတြကုိ မွီျငမ္းျပီး ေကာက္ခ်က္ခ်ထားတဲ့ စာေရးသူရဲ႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ Assumption တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းစာျပင္တာမွာေတာ့ Do Not Assume လုိ႔ တိတိက်က် ျပဌာန္းထားျပီးသားပါ။
Assume လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ Ass u & Me ဆုိျပီး ဆဲတာနဲ႔ေတာင္ တူတယ္လုိ႔ သတင္းစာပညာဆရာရွင္ေတြက ေျပာထားဖူးပါတယ္။ ဒါအျပင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ဟန္နာဘိခ်္က အရွင္ဝီရသူရဲ႕ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးတရားေတြလုိ႔ ဆုိကာ "ဒီအခ်ိန္ဟာ ေအးေအးေဆးေဆးေနရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး ဒီအခ်ိန္ဟာ ႏုိးၾကားတက္ၾကြရမယ့္အခ်ိန္ ေသြးပူေနရမယ္" "မြတ္ဆလင္ေတြက သားဖြားႏႈံးလည္းျမန္တယ္ က်ဳပ္တုိ႔ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြကိုလည္း ခုိးတယ္ မုဒိန္းက်င့္တယ္ သူတုိ႔က ႏုိင္ငံကုိသိမ္းခ်င္တယ္ ဒါမ်ဳိးေတာ့ က်ဳပ္က အျဖစ္မခံႏုိင္ဘူး ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာပဲျဖစ္ရမယ္" စတဲ့ အရွင္ဝီရသူရဲ႕ ေျပာစကားေတြကုိ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ ဆရာေတာ္ အရွင္ဝီရသူကုိ ဗိလိန္ျဖစ္ေစမယ့္ အဆုိးတကာအဆုိးဆုံးလုိ႔ ေျပာရမယ့္စကားတစ္ခြန္းကေတာ့ "ကုိယ့္ဘာသာ သာသနာနဲ႔ လူမ်ဳိးကုိ ကာကြယ္တာဟာ ဒီမုိကေရစီထက္ ပုိအေရးၾကီးတယ္" ဆုိတဲ့ တုိက္ရုိက္ေျပာစရာတစ္ခြန္းပါ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာေတာ္ဝီရသူနဲ႔ လြတ္လပ္ေသာ အာရွအသံ RFA အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ TIME မဂၢဇင္းက ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕ ေဖာ္ျပမႈေတြဟာ သူ႕ရဲ႕ ေျပာစကားေတြမဟုတ္ဘူးဆုိျပီး ျငင္းဆုိထားပါတယ္။
"သူလာျပီေတာ့ ေမးတုန္းက ဒီစကားေတြမပါဘူး ဦးဇင္းေျဖတဲ့အထဲမွာလည္း ဒီစကားေတြမပါဘူး ဒါေပမယ့္ သူ႕ဘာသာသူ ေရးခ်င္တာေရးခ်သြားတာကုိ အဲ့ဒါေၾကာင့္မုိ႔ မီဒီယာေတြကုိ မြတ္ဆလင္ေတြက ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတယ္ဆုိတာ ဒီ တုိင္းမဂၢဇင္းမွာ ထင္းရွားသြားတာေပါ့ေနာ္" လုိ႔ ဦးဝီရသူက RFA ကုိ ေျဖၾကားထားပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ Context လုိ႔ေခၚတဲ့ ဆက္စပ္ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေရးသားေဖာ္ျပမႈပါပဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ ဘာသာေရးပဋိပကၡအေၾကာင္း ေရးသားတဲ့ေဆာင္းပါးမွာ သီရိလကၤာနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံက အေၾကာင္းေတြကုိ တြဲဖက္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီလုိေဖာ္ျပတဲ့ေနရာမွာ ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ မသိႏိုင္ေပမယ့္ ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္က ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ပဲ အဲဒီႏုိင္ငံေတြကုိ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားတယ္လုိ႔ ထင္ရပါတယ္။
ထုိင္းေတာင္းပုိင္းက ကိစၥေတြဆုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက ျဖစ္ပ်က္ေနတာျဖစ္ျပီးေတာ့ ရဟန္းေတာ္ေတြ ဆြမ္းခံထြက္တာကုိ ထုိင္းစစ္သားေတြက လုိက္ျပီးေစာက္ေရွာက္ေပးတယ္ ဆုိတာကလည္း မြတ္ဆလင္ခြဲထြက္ေရး သူပုန္ေတြက ရဟန္းေတာ္ေတြကုိ မၾကာခဏ သတ္ျဖတ္တာေတြ လုပ္ခဲ့လုိ႔သာျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါးရွင္က ဒီလုိဆက္စပ္မႈကုိေဖာ္ျပေတာ့ ရဟန္းေတာ္ေတြကုိ ထုိင္းစစ္သားေတြ လုိက္ေစာင့္ေရွာက္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပဲပါျပီး ရဟန္းေတာ္ေတြ မၾကာခဏ သတ္ျဖတ္ခံရတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအရာမပါတာကေတာ့ စာဖတ္သူေတြ ရွင္းလင္းေအာင္ေဖာ္ျပတဲ့ Context နဲ႔ မတူဘဲ လြဲမွားတဲ့ နားလည္သေဘာေပါက္မႈကုိသာ ျဖစ္ေစပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ေဆာင္းပါးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြကုိပါ ကူးစက္တဲ့ပုံစံ ေဖာ္ျပထားေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ထုိင္းေတာင္ပုိင္းက ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ျဖစ္ပြားေနတာပါ သီရိလကၤာက ျဖစ္ရပ္ဟာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခ်ိန္န႔ဲ တစ္ခ်ိန္တည္းျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ေဆာင္းပါးအဆုံးသတ္မွာလဲ ဦးဝီရသူရဲ႕ တရားပြဲက ေဟာေျပာခ်က္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "ဗုဒၶဘာသာမွာ သူမ်ားကုိ ရန္စဖုိ႔ ခြင့္မျပဳထားဘူး ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ရဲ႕အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ ကာကြယ္ခုခံပုိင္ခြင့္ က်ဳပ္တုိ႔မွာရွိတယ္" လုိ႔ ေရးသားျပီး ေနာက္တစ္ပုိဒ္မွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ကေလးေတြ သက္ၾကီးရြယ္အုိေတြက ဦးဝီရသူတုိင္ေပးတဲ့အတုိင္း သံၿပဳိင္လုိက္ ဆုိတယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။
ဦးဝီရသူရဲ႕ ေျပာစကားဟာ တရားပြဲမွာ လူပရိတ္သက္ လုိက္ဆုိရမယ့္ စကားေတြမဟုတ္ပါဘူး ဒါကုိ ေဆာင္းပါးရွင္က ေရာေထြးေဖာ္ျပထားပါတယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမဟုတ္တဲ့ တစ္ျခားတစ္ျခားေသာ ႏုိင္ငံက စာဖတ္ပရိသတ္ေတြ ဖတ္ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ဟုတ္ႏုိးႏုိးလည္း ထင္ႏုိင္သလုိ ဘုန္းၾကီးေတြရဲ႕ တရားပြဲေတြမွာ လူပရိသတ္က လုိက္ဆုိေနတာေတြဟာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး သံခ်ပ္ေတြလုိ႔ ထင္သြားႏုိင္ပါတယ္။
သတင္းစာပညာ ခ်ဥ္းကပ္မႈအရ လုိအပ္ခ်က္ေတြရွိတာ လုိတာထက္ပုိျပီး ခ်ဲ႕ကားေရးသားထားတာေတြ ရွိေပမယ့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္လုံး ၿခဳံငုံၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ အၾကမ္းဖတ္တဲ့ ဘာသာတစ္ခုလုိ႔ ေျပာၾကားထားတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ခ်ဳိ႕ သူ႕ရဲ႕စကားလုံးအတုိင္းဆုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖတ္သမားတစ္ခ်ဳိ႕ဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ လမ္းစဥ္ေတြကုိ ေသြဖည္ျပီး ဘာသာေရးအမုန္းတရားမ်ား ျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ေဆာင္းပါးထဲမွာဘဲ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္က ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားက အၾကမ္းမဖတ္၀ါဒနဲ႔ ေမတၱာထားမႈေတြကုိသာ အၾကိမ္ၾကိမ္ က်င့္ၾကံေဟာေျပာခဲ့ေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာတဲ့အခါမွာ ဒီလမ္းစဥ္ေတြက ေသြဖည္လာတာ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါကုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္သူမဟုတ္တဲ့ သတင္းစာဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕အျမင္ကုိ တင္ျပတာလုိ႔ ယူဆရပါတယ္။ တစ္ခုေျပာစရာရွိတာကေတာ့ သူ႕ရဲ႕ေရးသားခ်က္ေတြအားလုံးဟာ အျဖစ္မွန္နဲ႔ တုိက္ရုိက္ေမးျမန္းခ်က္ေတြအေပၚကုိ အေျခခံထားတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ ျငင္းလုိ႔မရေပမယ့္ ဘာသာ၀င္အားလုံးနဲ႔ မသက္ဆုိင္တဲ့ လူနည္းစုရဲ႕ ဘာသာတရားတစ္ခုလုံး ဆြဲထည့္ထားတာကေတာ့ ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕ ခ်ဲ႕ကားမႈသာျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ျငိမ္းေအး။
www.mmdailystar.com