ကမၻာပ်က္မယ့္ေဘးကို တားဆီး ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႕အေကာင္းဆံုး စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ား

ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေလာက္ ကမၻာ့အလယ္ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတည္း ရပ္တည္ ေနခဲ့ရတဲ့အေန
အထား ပ်က္ျပယ္သြား တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မၾကာေသး ခင္လမ်ားအတြင္းက သတင္း
ေတြ ပလူပ်ံ ခဲ့သလို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ အတြင္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အျဖစ္
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသား ထိပ္တန္းသံတမန္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့
လည္း အမွတ္ရစရာ သတင္းေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ေအာက္တိုဘာလမွာ အဲဒီတုန္းက ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္
ဦးသန္႔ဟာ ၂၀ ရာစုရဲ႕ အဆိုးရြားဆံုး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေရးေပၚအေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္တဲ့
က်ဴးဘားဒံုးက်ည္အေရးအခင္းကာလ အတြင္းမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕တာ၀န္ရွိသူ ျဖစ္႐ံုမကဘဲ
ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ေတြေၾကာင့္ ကမၻာပ်က္သလို ပ်က္စီးမႈ ေတြမျဖစ္ပြားေအာင္ တားဆီး
ေပးႏိုင္ တဲ့သူတစ္ဦးအျဖစ္လည္း အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

U-2 သူလွ်ိဳေလယာဥ္မႉး ရစ္ခ်တ္ေဟး ဆား႐ိုက္ကူးႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြေၾကာင့္ ဆိုဗီယက္ရဲ႕
ႏ်ဴကလီးယားဒံုးက်ည္ေတြ က်ဴးဘာမွာရွိေနတာကို အေမရိကန္ သမၼတ ဂြ်န္အက္ဖ္ကေနဒီ
သိသြားၿပီးတဲ့ ေနာက္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဒီအေရးအခင္းဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္
ကေန ၂၈ ရက္ေန႔အထိ ၁၃ ရက္ၾကာ ျမင့္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုသိသြားတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အစိုးရက က်ဴးဘားႏိုင္ငံကို ေလေၾကာင္း က တိုက္ခုိက္ဖို႔
စဥ္းစားရတဲ့အထိ ျဖစ္ သြားေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတ ကေနဒီကေတာ့ အထက္လႊတ္ေတာ္
အမတ္ေတြေပးတဲ့ အၾကံစည္အတိုင္း မလုပ္ဘဲ ေရေၾကာင္းကေန ပိတ္ဆို႔တား ဆီးမႈေတြကိုပဲ
ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

ေအာက္တိုဘာ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ အေျခ အေနက အရမ္းကိုစိုးရိမ္စရာေကာင္း ေနပါတယ္။ ကင္း
ေထာက္ေလယာဥ္က ပို႔လာတဲ့ဓာတ္ပံုေတြအရ က်ဴးဘားမွာ ရွိတဲ့ ဒံုးက်ည္ေတြဟာ ပစ္လႊတ္ဖို႔
အဆင္ သင့္အေနအထားမွာ ရွိေနတာကို ေတြ႕ ရပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္ စစ္သေဘၤာ
ေတြရဲ႕ အေနအထားကလည္း မတိုးသာမဆုတ္သာ အေျခအေနမွာ ရွိ ေနပါတယ္။ တစ္ဖက္နဲ႔
တစ္ဖက္ မီတာ သံုးေလးရာေလာက္ပဲေ၀းၿပီး လက္နက္ ေတြနဲ႔လည္း အျပန္အလွန္ ခ်ိန္ထားၾက
ပါတယ္။

အဲဒီေန႔မွာပဲ အေမရိကန္စစ္တပ္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးအတြက္ အဆင္သင့္ျပင္ ထားတဲ့ အေနအထား
အဆင့္ ငါးဆင့္ရွိ ရာမွာ အဆင့္သံုးကေန အဆင့္ႏွစ္ကို တိုးလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ဆင့္သာ
ထပ္တိုးလိုက္ရင္ေတာ့ ရာဇ၀င္မွာ အျပင္းထန္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ႏ်ဴကလီးယားစစ္ ပြဲျဖစ္ဖို႔ပဲ ရွိပါ
ေတာ့တယ္။

သမိုင္းေၾကာင္းအရကေတာ့ ဆိုဗီယက္စစ္တပ္ေတြ ေနာက္ဆုတ္သြား ေအာင္ အေမရိကန္
စစ္တပ္ဘက္က၊ ဘယ္လိုလုပ္ခဲ့လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ ေလလံုးထြားေဖာ္ျပမႈေတြ အေျမာက္အျမား
ရွိေပမယ့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့"Bulletin of the Atomic
Scientists"ဆိုတဲ့သတင္းလႊာ မွာေတာ့ ကမၻာပ်က္သလိုပ်က္စီးႏိုင္တဲ့ စစ္ပြဲႀကီးမျဖစ္ေအာင္
တားဆီးႏိုင္ခဲ့ရာ မွာ အေရးပါတဲ့ေနရာကေန ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ဦးသန္႔ရဲ႕ သိမ္ေမြ႕ၿပီး ပညာသားပါပါ
မေလွ်ာ့တမ္း နားခ်ခဲ့တဲ့ သံတမန္ပရိယာယ္ကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပေပးထား ပါတယ္။

စာေရးသူ A Walter Dorn နဲ႔ obert Pauk တုိ႔က "The Closest Brush: How a UN
Secretary General Averted Doomsday"ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေရးသားထားတဲ့၊အစီရင္ခံစာမွာ
အေရးအခင္းကာလအတြင္း ၾကားကေန ဖ်န္ေျဖေပးဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ သမၼတ ကေနဒီ
ကိုယ္တိုင္ ဦးသန္႔ကို တိုက္႐ိုက္လွ်ဳိ႕၀ွက္ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ မွတ္တမ္းေတြ ကုလသမဂၢ
ရဲ႕ ေမာ္ကြန္းတိုက္မွာရွိသလို ပါးစပ္ရာဇ၀င္ေတြ လည္းရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

"ဦးသန္႔ဟာ သူ႔ဆႏၵအရလည္း ဒီ တာ၀န္ကို ရဲရဲရင့္ရင့္ယူခဲ့ပါတယ္"လို႔ သူ တို႔ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ
ေရးထားပါတယ္။

"တကယ္ေတာ့ ဦးသန္႔ရဲ႕ ေဆာင္ ရြက္ခ်က္ေတြအကုန္လံုးကို မီဒီယာေတြ ကအေသးစိတ္
မသိခဲ့ၾကေပမယ့္ သိပ္ကို ဆိုးရြားတဲ့ အေရးအခင္းႀကီး မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္လႊဲေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕
ႀကိဳးပမ္းမႈအတြက္ သူ႔ကို အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက သတင္းစာေတြက ခ်ီးမြမ္းခဲ့ၾကပါတယ္"လို႔လည္း
ေရးသားထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢအတြင္း ေရးမႉးခ်ဳပ္ဦးသန္႔ ရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြထဲမွာ "ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျပၿငိမ္းေရး
အတြက္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ အခ်ိန္ယူသင့္ေၾကာင္း"ေတာင္းဆို ထားတဲ့ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကို
အေမရိ ကန္သမၼတကေနဒီ နဲ႔ ဆိုဗီယက္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Nikita Khrushchev တို႔ႏွစ္ဦး စလံုးထံ
ေပးပို႔ခဲ့တာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

သူ႔ရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈကိုMrKhrushchev က အသာတၾကည္ လက္ခံခဲ့ေပမယ့္ အစကတည္းက
အကဲဆတ္ေနတဲ့ အေမရိကန္ဘက္က စစ္ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕က ဦးသန္႔ဟာ က်ဴးဘားရဲ႕ ထိပါး
မႈကို အားေပးတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကၿပီး ဦးသန္႔ရဲ႕ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကို ကန္႔ကြက္ ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တင္းမာမႈအျပင္းထန္ဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ ေအာက္တုိဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ သမၼတ
ကေနဒီက ႏိုင္ငံျခား ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနကို ဦးသန္႔နဲ႔ေတြ႕ၿပီး "ဆိုဗီယက္ဘက္က သူတို႔ရဲ႕စစ္
သေဘၤာ ေတြကို ေနာက္ဆုတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ သံုး ေလးရက္အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးမႈစျဖစ္ မယ္"လို႔
ဆိုဗီယက္ကို ေျပာေပးဖို႔ ၫႊန္ ၾကားလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီအခါမွာ အေမရိကန္ဘက္က ေတာင္းဆိုတာထက္ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုတာက
ဆိုဗီယက္စစ္သေဘၤာ ေတြကို အေမရိကန္ေတြ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ၾကားဇုန္ကေန ဆုတ္ခြာေပးဖို႔
သေဘာတူေပးလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကူး ကို ဦးသန္႔ဟာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

"ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ေတြနဲ႔ ျပင္းထန္တဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေတာ့မယ့္ ပံုေပၚတဲ့ အေရးႀကီး
တဲ့ကာလမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၾကား၀င္ ဖ်န္ေျဖေပးမႈေၾကာင့္ က်ဴးဘားနဲ႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔ေရတပ္ရဲ႕ ၾကားဇုန္ကို ဦးတည္ေနတဲ့ ဆိုဗီယက္သေဘၤာေတြ ျပန္ဆုတ္ခြာ
သြားေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ တာဟာ က်ဴးဘားအေရး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္
အေရးပါတဲ့ ပထမအဆင့္ပဲျဖစ္တယ္"လို႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္Adlai
Stevensonက ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာ္မတီ ကို ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျပာျပ
ခဲ့ပါတယ္။

Dorn နဲ႔ Pauk တို႔ ေရးသားခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ဦးသန္႔ဟာ ဒံုးက်ည္ ျဖဳတ္သိမ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ
မွာလည္း အေရးပါတဲ့ က႑ကေနပါ၀င္ခဲ့ေသး တယ္လုိ႔ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သံတမန္ နည္းလမ္း
အရ သူပါ၀င္ေပးခဲ့တဲ့ အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ "အေမရိကန္က က်ဴးဘားကို၀င္ၿပီး
မက်ဴးေက်ာ္ဘူးလို႔ ကတိေပးရင္ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ႐ုရွားက သူ႔ရဲ႕ဒံုးက်ည္ေတြကို တစ္စစီ
ျဖဳတ္ေပးလိမ့္မယ္"ဆိုတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ္႔ ဦးသန္႔ဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗယ္ဆု မရခဲ႔ပါဘူး။